بلوک سبک لیکا یا Light Expanded Clay Aggregate به معنای سبک دانهی رس منبسط شده، یکی دیگر از مصالح ساختمانی پرکاربرد و محبوب در میان مهندسان و معماران است. بلوک سبک از ترکیب سبک دانه های خاک رس به نام دانه لیکا و آب و سیمان به دست میآید و به دو صورت توپر و توخالی تولید میشوند. با ما در این مقاله تخصصی همراه باشید تا کاربرد این بلوک ها را برای شما بیان کنیم و به بررسی مزایا و معایب آن بپردازیم.
اصولا بلوک های ساختمانی به 3 دستهی سبک، نیمه سنگین و سنگین تقسیم میشوند که بلوک لیکا جزو بلوک سبک که بلوک های سبک جزو پرطرفدارترین نوع مصالح ساختمانی به شمار میآید. این بلوک به علت وزن سبک و ویژگی های منحصر به فرد، مورد توجه مهندسین در صنعت ساخت و ساز قرار گرفته است. همچنین از ترکیب سبک دانه های خاک رس، آب و سیمان بدست می آید که در ادامه، نحوه ی تولید و مراحل ساخت آن را بیان میکنیم.
برای تولید بلوک لیکا، ابتدا ملاتی شامل دانه های لیکا، آب و سیمان تهیه میشود. سپس این ملات را درون قالب های مخصوص با ابعاد مشخص میریزند و فرآیند خشک کردن را آغاز میکنند تا بتن لیکا حاصل شود. بلوک لیکا، بلوکی متخلخل و بسیار سبک است که قابلیت تحمل فشار 30 تا 100 کیلوگرم بر سانتی متر مربع را دارد.
دانه لیکا یا expanded clay aggregate به معنای دانه رس سبک منبسط شده است. این دانه ها از انبساط خاک رس در کوره های گردان به دست میآیند. ریزدانه های لیکا، گرد هستند و سطح زیری دارند. از ترکیب این دانه ها با آب و سیمان، بلوک سبک لیکا تولید میشود. مراحل تولید دانه های لیکا شامل: فرآوری، خشک کردن و پختن میباشد که در ادامه به طور مفصل به شرح هر کدام از این مراحل می پردازیم.
در مرحله فرآوری، خاک رس از محل دپو که روی نقاله مجهز به ترازو است، عبور میکند و مواد معدنی آن توسط آهنربای نقاله جدا میشود. چرا که مواد معدنی موجود در خاک رس، امکان آسیب زدن به دستگاه را دارد. پس از عبور از این محل، داخل یک آسیاب مخصوص که سطح زیر آن سوراخ دارد، ریخته میشود. در این آسیاب، آب به خاک رس اضافه میشود تا مایه ای گل مانند درست شود. پس از مدت زیادی ورز دادن در دستگاه، وارد یک میکسر حلزونی میشود.
در این مرحله دانههای لیکا درون کوره خشک کن، حرکت میکنند و پس از خشک شدن به گندله تبدیل میشوند.
این مرحله، خود شامل سه مرحله مجزا است. در مرحله دو، دانهها جهت خشک شدن به مدت دو ساعت در دمای 200 درجه سانتی گراد نگهداری میشوند.
در مرحله پخت، ابتدا این عملیات را در دمای 200 درجه سانتی گراد تکرار میکنند و در مرحله دوم دما را به 400 و سپس به 1200 درجه سانتی گراد افزایش میدهند. در این مرحله خاک رس به نقطه ذوب نزدیک میشود و گازهای تولید شده در این فرآیند به شکل بافت حفره ای در دانههای لیکا ظاهر میشوند. پس از شکل گیری دانهها، آنها را جهت کاهش دما به قسمت خنک کنندهها انتقال میدهند.
بتن لیکا علاوه بر سبک بودن، ویژگی های دیگری دارد که موجب کاربرد فراوان این بلوک در ساخت و ساز شده است.
این بلوک ها عایق بسیار مناسبی برای صوت هستند. با استفاده از بلوکهای سبک لیکا، دیگر صداهایی مانند صحبت کردن، موسیقی و دیگر صداهای آزاردهنده که از مصالح ساختمانی معمولی عبور میکنند، توانایی عبور از بلوکهای لیکا را ندارند.
این بلوک ها طبق آزمایشات انجام شده به مدت 2 الی 3 ساعت در برابر آتش دوام میآورند.
بلوک های لیکا به علت داشتن دانههای لیکا با ضریب حرارتی 0.09 و بنابر تایید مرکز تحقیقات ساختمانی، عایق مناسبی در برابر سرما و گرما هستند. این بلوک ها دارای ضریب حرارتی 0.15 تا 0.17 میباشند و به همین علت است که عایق حرارتی مناسبی به شمار میآیند.
همچنین این دسته از بلوک ها را می توان در کوتاه ترین زمان ممکن و به راحتی برش داد. سوراخ کردن این بلوک ها نیز کار ساده ای است. به همین دلیل است که کارهای تاسیساتی نظیر برق کشی و لوله کشی بسیار سریع انجام میگیرد.
سبکی این دسته از بلوک ها؛ موجب شده است که فرآیند ساخت و ساز در مدت زمان کوتاه و با سرعت بالا انجام گردد. همچنین به علت وزن کم، وزن کلی ساختمان کاهش مییابد. در واقع وزن یک سازه با بلوک سبک لیکا تا دو نیم برابر کمتر از سازههای ساخته شده با آجر معمولی است.
بلوک لیکا به علت داشتن ویژگی های منحصر به فرد، می تواند در برابر اتفاقات ناگهانی مقاومت کند و به نوعی فرآیند عایق کاری ساختمان را تضمین کند. مهم ترین کاربرد این بلوک در ساخت دیوار و سقف ساختمان است. از بلوک های لیکا در زیرسازی ساختمان جهت جلوگیری از نفوذ رطوبت، شیب بندی بام ساختمان، کف سازی و سقف سازیها استفاده میشود.
لازم به ذکر است که استفاده از این بلوک ها به تجربه پرسنل و میزان بودجه پروژه بستگی دارد. اگر تجربه کافی در زمینه ساخت و ساز دارید، می توانید مشکلات احتمالی و هزینههای خرید بلوک لیکا را به حداقل برسانید.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم که تمامی ویژگی ها و کاربردهای بلوک لیکا را در کنار معایبی که دارد، توضیح دهیم. همانطور که گفته شد، معایب آن بسیار کم تر از مزایای استفاده از آن است و به دلیل مشخصات فنی ویژگیهای منحصر به فردی که دارد، بسیاری از پیمانکاران، خرید و استفاده از آن را نسبت به دیگر مصالح ساختمانی ترجیح میدهند. چرا که استفاده از بلوک لیکا، امنیت و ایمنی یک سازه را افزایش میدهد.